Historia Parafii



      Osada Klembów (Klębów) jest bardzo stara.  Świadczą o tym wykopaliska, w czasie których odkryto glinianą urnę z czasów pogańskich oraz szczątki murowanych zabudowań, na półtora łokcia w ziemi, ulicę brukową pochodzącą ok. X-XI wieku.  Klembów posiada tereny bardzo zalesione z przewagą drzew liściastych. Dziś jest rezerwatem leśnym pod nazwą „Dębina” lub „Lipka”. Przez wioskę przepływają rzeki w odległości 200 m od kościoła rzeka zwana „Boruczą” lub „Rynią” oraz druga rzeka ok. 200 m zwana Rządzą. 

      Dokumenty mówiące o początkowej przynależności parafii klembowskiej do diecezji gnieźnieńskiej wskazują na fakt erygowania parafii przed 1075 rokiem, gdyż od tego momentu nowoutworzona diecezja płocka objęła swoim zasięgiem Mazowsze.

      Pierwsze wzmianki informują, że Klembów należał do dóbr Książąt Mazowieckich. Książe Janusz II przyznaje rozległe dobra – Pruskowo rycerzowi Świętosławowi, pieczętującemu się herbem „Roch” w nagrodę za usługi wyświadczone Ojczyźnie i dworowi książęcemu.

      Znak rodowy Klembowa pochodzi od Świętosława – jest nim kolumna w herbie. Świętosław rozbudował i zaludnił swoją majętność. Po śmierci Świętosława czterej jego synowie: Piotr Mikołaj, Jan i Andrzej dzielą spuściznę, a więc Pruskowo, Pęcice, Progrosewo i Kłębów z przyległościami, a przejąwszy od dziedzicznych miejscowości nazwiska, stali się protoplastami rodów: Pruszkowskich, Pęcickich, Progroszewskich, i Kłębowskich. W r. 1580 Stanisław Klembowski posiadał wsie: Szczepanek, Jażwie, Międzyleś, Jasienicę, Łysobyki, Cisie i Miąsze.     

      Parafia została erygowana w pierwszej połowie XIV wieku. Był to kościół drewniany  na starym cmentarzu wzniesiony pod wezwaniem Św. Klemensa papieża i męczennika. Jego fundatorem był – Pan Woliński. Poświęcenia Kościoła dokonał Ks. Klemens Pierzchała, biskup płocki za panowania Kazimierza Wielkiego.

      Wizytacja z 1616 dokonana przez Marcina Szyszkowskiego, biskupa Płockiego mówi, że zachowała się płyta na której wypisana została fundacja i akt erekcyjny kościoła. W świątyni znajdowała się zabytkowa drewniana konfesja Św. Klemensa. Kolatorem tego kościoła był pan Woliński. Można znaleźć wzmiankę, że nową wzniesioną świątynię w dniu 17. III. 1629 r. poświęcenia dokonał ks. Andrzej Chryzostom, Załuski biskup płocki. W 1629 r. administratorem był Adalbertus Chrzanowski.

      W czasie potopu szwedzkiego osada uległa zniszczeniu. Szwedzi wespół z ludźmi księcia Bogusława Radziwiłła , którymi dowodził Koniuszy Litewski-Forgiel zniszczyli wioskę Klembów i kościół ze wszystkimi jego dodatkami, wszelkimi dobrami, aparatami, różnymi parafialnymi rejestrami, metrykami. Działo się to 23 kwietnia 1656 roku w dzień św. Wojciecha. Proboszcz po spaleniu nie mógł wznieść kaplicy czy oratorium ze względu na spadek wartości pieniędzy. Dopiero w 1658r. 18 lipca zostaje wzniesione nowe oratorium. Fundatorem był ród Czosnowskich i Wolińskich.

          Wizytacja z 20 września 1680 r. ukazuje, że kościół na starym cmentarzu w 1667 został spustoszony i dewastowany przez Szwedów i Kozaków. Nowa świątynia została zbudowana przez Wojciecha Mościckiego, kanonika parafii Klembów, a także przez kolatorów Czosnowskich i Wolińskich. Kościół ten zostaje poświęcony przez ks. Andrzeja Załuskiego, biskupa płockiego w 1699 roku w III niedzielę po Wielkanocy.

      Kościół Klembowski posiadał kaplicę Św. Krzyża, która została erygowana 21 grudnia 1561 roku przez ks. Andrzeja Moskowskiego biskupa płockiego. Fundatorem tej kaplicy był Jan Woliński. Kaplica była drewniana i posiadała czarny drewniany ołtarz z obrazem Crucifixi – namalowany na płótnie. Drzwi z kaplicy prowadziły na cmentarz. Posiadała pomieszczenie do przechowywania ciał zmarłych osób. W prezbiterium były dwa okna. W swej konstrukcji posiadała chórek. Kaplica stanowiła oddzielną budowę. Była zbudowana na miejscu, gdzie jest wzniesiony obecny kościół. 

      W parafii istniała szkoła parafialna, w 1690 r. rektorem jej był Mateusz Blikowski, jest to zapisane w sprawozdaniu z wizytacji szkoły przeprowadzonej przez wizytatora Mateusza Dąbrowskiego z Kobyłki w 1700 r. 

      W 1698 r. proboszczem parafii jest Ks. Bartłomiej Sobkowicz.  Opis sprzętu do Mszy św. spisany przez ks. Sobkowicza plebana Klembowskiego z roku 1714 dnia 3 sierpnia a podany ks. Mikołajowi Olendzkiemu przy wprowadzeniu do tejże kaplicy podaje spis rzeczy: między innymi znajdowały się: ornat-czerwony, dwa zielone trzy welony, antepedium wiśniowe ze srebrną koronką, mszał stary w czerwonej oprawie, kielich staroświeckiej roboty z obu stron wyzłacany i patena. Nie ma wzmianki kto był ofiarodawcą tych przedmiotów.

      Jan Woliński przy powstaniu kaplicy dokonał zapisu części ziemi pod budowę domu dla organisty i kościelnego. Zapis ten znajduje się w Aktach Konsystorza Pułtuskiego z 1633 r.  Zabudowa ta, znajdująca się przy kaplicy Św. Krzyża uległa zniszczeniu w r. 1709 podczas zarazy, pozostał tylko domek, który później spłonął. 

      Podczas insurekcji Kościuszkowskiej drugi kościół drewniany w Klembowie zostaje spalony w 1794 r. W tym czasie w Woli Rasztowskiej i Tule zostaje osadzony II Korpus wojsk rosyjskich. Z biegiem czasu żołnierze ci się osiedlili i z tej racji spotykamy na cmentarzu groby prawosławne. Na powstanie Królewskiej Republiki Polskiej w 1794 r. księża na cele insurekcji ofiarowali: złotą monstrancję, złoty kielich, wota M. Bożej, Krzyż Jezusa Chrystusa, dwie korony z ołtarza Św.  Józefa – na cele dozbrojenia wojska. 

      W r. 1810 do parafii Klembów należą wioski: Klembów, Krusze, Borki, Jasienica, Miąsze, Łysobyki, Jaźwie, Międzyleś, Szczepanek, Kobiel, Kąty Międzyleskie, Wola Rasztowska, Roszczep, Tłuszcz, Kraszew, Rasztów, Dobczyn, Pasek, Kozły, Lipka i Zamość – to Bona Regalia.

      Początkowo Klembów należał do diecezji płockiej dekanatu stanisławowskiego. Po rozbiorach należy do diecezji lubelskiej, dekanatu stanisławowskiego prefektury warszawskiej. Stąd znajduje się wizytacja generalna ks. biskupa lubelskiego dokonana w 1810 roku.

W 1818 diecezja lubelska przekazuje parafię Klembów archidiecezji warszawskiej. Na mocy postanowienia I Synodu Warszawskiego z 1922 roku powstaje dekanat radzymiński do którego została przyłączona parafia Klembów.

      W 1827 r. było w Klembowie 38 domów.

      Po insurekcji kościuszkowskiej parafia Klembów podejmuje kolejną odbudowę kościoła. Zostaje wzniesiona murowana świątynia, kryta gontami.  Budowa zostaje ukończona w 1829 r. Fundatorem tejże świątyni jest generał Fr. Żymirski. Świadczy o tym umieszczona krypta w kościele opisująca udział generała Żymirskiego w bitwach. 

      28.08.1828 r. Franciszek Żymirski gen brygady wojsk polskich, dziedzic dóbr klembowskich zam. w Warszawie ul. Zakroczymska 1852 pochował zmarłą 27.08 córkę Ludwikę. 

      1833 r. stawili się w kancelarii Salomea Żymirska l. 49 i Onufry Żurawski i ks. Roch Zimiński i oświadczyli, że 25. II.1831 r. zmarł w Warszawie o godz. 16.00 Franciszek Żymirski l. 53 mający generał wojsk polskich. Rodzicami zmarłego byli Józef i Marianna Żymirscy.
Akt. nr 107/1833 w obecności ks. proboszcza Stanisława Zawadzkiego podpisali wyżej wymienieni.
 

      W parafii Klembów zamieszkiwało wiele ludności pochodzenia żydowskiego o czym świadczą wpisy do ksiąg metrykalnych.  W 1883 r. parafia Klembów liczy 5000 ludności. Zostaje założony szpital dla osób starszych. A w Klembowie funkcjonują już trzy szkoły początkowe.

      W roku 1903 spalił się prawie cały Klembów. A w r. 1907 pożar zniszczył 10 zagród w Lipce.

      W 1903 r. zorganizowana została Ochotnicza Straż Pożarna. Rzecznikiem organizowania był ówczesny proboszcz parafii ks. Stanisław Kuczyński oraz działacze ludowi, członkowie miejscowego staszicowskiego kółka rolniczego braci Koskowscy, Rajmund Wilamowski i Andrzej Wojdyna.

      W numerze 10 „Siewby” z kwietnia 1903 r. jest wzmianka, że członkowie Kółka Rolniczego w Klembowie otrzymali pozwolenie na założenie Straży Pożarnej. Pozwolenie wydały władze carskie. „Gazeta Świąteczna” z 11 – 24 stycznia 1909 r. podaje, że: „dzięki zachęcie ks. Stanisława Kuczyńskiego została zorganizowana w Klembowie Straż Pożarna. Zaplanowano w parafii założyć 12 straży (bo parafia jest rozległa). Na razie zorganizowano dwa oddziały w Klembowie i Jasienicy. W Klembowie mają już sikawkę i trochę sprzętu. Gmina na ostatnim wiecu ustaliła dać na budowę remizy 1400 rubli z kasy gminnej pożyczkowo – oszczędnościowej. Przewodniczącym straży został ks. Stanisław Kuczyński, naczelnikiem Wacław Klimczewski a jego pomocnikiem Bolesław Chrościcki – nauczyciel z Zamościa”.
 
      Nie sposób nie wspomnieć o św. siostrze Faustynie. Przed wstąpieniem do zakonu s. Faustyna pracowała u p. Lipszyców, w Ostrówku. Aldonę Lipszyc poznała przez ówczesnego proboszcza św. Jakuba w Warszawie, a dawnego proboszcza Klembowa, ks. Jakuba Dąbrowskiego.
 

Kapłanem tym był ks. Jakub Dąbrowski, proboszcz parafii Św. Jakuba w Warszawie. Ks. Jakub Dąbrowski urodził się 18.VII.1862 r. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1888 r. Przez długie lata był administratorem parafii Św. Jakuba przy kościele, pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia N.M.P. w Warszawie, ul. Grójecka. Sprawował funkcje dziekana podmiejskiego Dekanatu Warszawskiego, a od 1935 r. był kanonikiem kapituły kolegiaty łowickiej. Zmarł w czasie II wojny światowej. ,,Mąż mój – opowiada Aldona Lipszyc – prosił proboszcza parafii Św. Jakuba na Ochocie o kogoś do pomocy w domu dla mnie. Ksiądz kanonik Jakub Dąbrowski był dawniej proboszczem w Klębowie i przyjaźnił się z moim mężem. Ochrzcił go, dawał nam ślub i chrzcił wszystkie nasze dzieci. Ksiądz kanonik przysłał nam – było to latem 1924 r. — Helenę Kowalską z kartką, że jej nie zna, i że życzy, by S. M. Faustyna Kowalska się udała”. (A. SF.wsp.)

Przypis w Dzienniczku (12)
 
      W Kościele klembowskim Helena Kowalska, późniejsza św. siostra Faustyna, złożyła prywatny ślub czystości w oktawie Bożego Ciała w 1925 roku o czym sama wspomina w Dzienniczku
 
Dz (16) Było [to] w czasie oktawy Bożego Ciała Bóg napełni! duszę moją światłem wewnętrznym głębszego poznania Go, jako najwyższego dobra i piękna. Poznałam, jak bardzo mnie Bóg miłuje. Przedwieczna jest miłość Jego ku mnie. Było to w czasie nieszporów — w prostych słowach, które płynęły z serca, złożyłam Bogu ślub wieczystej czystości. Od tej chwili czułam większą zażyłość z Bogiem, Oblubieńcem swoim. Od tej chwili uczyniłam celkę w sercu swoim, gdzie zawsze przestawałam z Jezusem.
 
 
Było to w czerwcu 1925 r. Boże Ciało wypadało 18 czerwca, a jego oktawa 25 czerwca.
Przypis w Dzienniczku (14)
 
 
 
      W czasie II wojny światowej członkostwo w OSP chroniło młodych strażaków przed wywiezieniem na roboty przymusowe do Niemiec. Prowadzona była natomiast działalność organizacyjno – konspiracyjna.

21 lipca 1905 r. wizytacji parafii dokonali konsystorzy Archidiecezji Warszawskiej za czasów administratora parafii Stanisława Kuczyńskiego dekanatu Radzymińskiego.

      Z opisu przygotowanego do wizytacji dowiadujemy się, że kościół pokryty był już dachówką, a w kościele było 8 wyjść , 17 okien i 4 ołtarze. Między prezbiterium a nawami znajdowała się ściana ochronna, żelazna ozdobna (wartości 200 rubli). W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej z koroną na głowie i suknią błyszczącą posrebrzaną. W dalszej części znajduje się opis całego wnętrza i spis rzeczy liturgicznych i kościelnych. 
 
 
Ważniejsze daty i wydarzenia do 1981 r.
 
    • III.1629 r. Ks. Biskup Andrzej Chryzostom Załuski biskup płocki konsekruje kościół parafialny. Administratorem parafii był Adalbertus Chrzanowski
    • IV.1656 r. spalenie wioski i kościoła przez Szwedów
    • 1699 r. w 3 niedzielę po Wielkanocy ks. Andrzej Załuski biskup płocki konsekruje kościół
    • 1699 r. proboszczem – Ks. Bartłomiej Sobkowicz
    • 1758 r. Curatorem jest Ks. Józef Kownacki
    • 1797 – 1818 – Jan Sobieski był pisarzem aktów publicznych, a proboszczem parafii Ks. Gaspar Langhangi
    • 1810 Klembów należał do dekanatu Stanisławowskiego Departamentu Warszawskiego
    • X.1808 r. Ks. Konstanty Kuszell Dziekan Metr. Gnieźnieńskiej  Kan. Katedry Poznańskiej i Warszawskiej pobłogosławił związek małż. Józefa  Cieszkowskiego z Julianną Czarnocką nr aktu 41/1808
    • 1828-32 Dziekanem Ks. J. Matliński
    • W 1833 Księgi parafialne podpisał Ks. Szymon Niedżwiecki
    • 1836-39 Dziekanem Stanisławowskim – Ks. Aleksander Miłkowski
    • 1844-1850 dziekanem Stanisławowskim – Ks. Roch Zimiński
    • 1900 –       proboszczem ks. Stanisław Kuczyński
    • 1900 -1945 Księgi parafialne z tych lat zostały po wojnie zabrane do Gminy w Klembowie, gdzie znajdują się do dnia dzisiejszego
    • 1948 r. Zapisano w księdze bierzmowania, że do tego sakramentu   przystąpiło w jednej grupie 2000 osób, a w  drugiej grupie 1947 osób, nie ma wzmianki, kto udzielał tego sakramentu
    • 1961 r. Sakramentu bierzmowania udzielał Ks. Biskup Wacław Majewski, przystąpiło w dwóch grupach razem 1810 osób
    • 1962 r.Prezydium Warszawskiej Wojewódzkiej Rady Narodowej Nr Kl. IV R. 633/62 wydało orzeczenie iż uznaje za zabytek kościół parafialny w Klembowie oraz, że został on wpisany do rejestru zabytków Województwa Warszawskiego.
    • 10 VIII Ks.  Zygmunt Choromański udzielił bierzmowania 196 osobom
    • 1968 r. X. Ks. Biskup Wacław Majewski wybierzmował 932 osoby
    • 1969 r. 13 listopada Ks. Biskup Władysław Miziołek wybierzmował 183 osoby.
    • 1970 r.   1970 r. Ks. bp. Jerzy Modzelewski sufragan warszawski wydał dekret 165/A/70 na mocy którego wioski z parafii Klembów: Jadwinin, Jasienica kolonie, Lipka i Ostrówek; z parafii Poświętne: Karolew, Krzywica i Tuł mogą korzystać z posług duszpasterskich w kaplicy św. Józefa w Ostrówku.
    • 1971 r. XI. Ks. Bp Władysław Miziołek bierzmował 185 osób. Wydział Kultury-Wojewódzki Konserwator Zabytków Warszawa, ul. Filtrowa 57 wydał decyzję o wpisaniu zabytków do rejestru 29.10.1970 r.
    • 1971 r.  VI. Ks.  Bp Władysław Miziołek bierzmował 21 osób.
    • 1972 r. IX. 1972 r. Ks. Biskup Władysław Miziołek bierzmował 208 osób. 
    • 1975 r. XI. Ks. Biskup Zbigniew Kraszewski i Ks. Biskup Jerzy Modzelewski wybierzmowali 233 osoby.
    • 1977 r. Wojewoda Ostrołęcki decyzją z dn. 28. 06. 1977 r. L. dz. Wz. 6844/7/77 postanowił uznać samowolne wybudowanie domu przylegającego do plebanii. Są to dwie sale katechetyczne
    • 11.1977 r. PBN w Ostrowi Mazowieckiej wydało postanowienie celem którego jest założenie Zbioru Dokumentów, oznaczony Rep. Zd. nr 1517 dla nieruchomości położonej w Klembowie gm. Klembów – oznaczonej nr 102/1 i 102/2 działki o pow. 3,35 ha.
    • 1978 r.   
    • V. 117 dzieci przystąpiło do I Komunii Św.
    • IX. Ks. Biskup Władysław Miziołek udzielił 319 osobom sakramentu bierzmowania.
    • 08.1978 r. w PBN w Wyszkowie-Rybienko leśne za zgodą Kurii Metropolitalnej Warszawskiej z dn.24.05.1978 r. Nr 3683/GB/78 została sprzedana za sumę 8825 złotych nieruchomość – działka nr 102/2 z budynkiem mieszkalnym na siedzibę Urzędu Gminy w Klembowie, działka obejmuje 37 arów.
    • 1979 r.  20.V. 135 dzieci przystąpiło do I Komunii św. Zainstalowano ogrzewanie akumulacyjne w kościele i częściowo na plebani. Podwyższono salkę katechetyczną. Zakupiono nowy baldachim. Dokonano generalnego remontu organów.
    • 1980 r.   X. Ks. Biskup Zbigniew Kraszewski bierzmował 214 osób. 
    • 1981 r. IV. 1981 r. Kardynał Stefan Wyszyński wydał dekret na mocy którego erygował nową parafię w Ostrówku. Z parafii Klembów odłączone zostaje Osiedle Ostrówek i wieś Lipka. W 150-rocznicę wybudowania kościoła, parafianie wraz z proboszczem dokonali generalnego remontu tej świątyni.